Nhành nguyệt quế phương nam

Bài dưới đây dịch từ Soneto XXXI trong tập Cien Sonetos de Amor của Pablo Neruda.

Bài thơ nói về tình yêu thiên nhiên của Pablo và Matilde, và rằng cả hai đều thấy không thoải mái với cuộc sống thành thị. Pablo dùng nhiều hình ảnh cỏ cây để tả người yêu, đến mức đọc xong câu cuối  bạn có thể tưởng tượng ra mùi cỏ và mùi đất trong mưa.

Tôi dịch soneto này mất hai ngày vì khó quá. Thứ nhất vì ý tứ bài thơ không rõ ràng, thứ hai vì câu chữ phải xếp lại một chút để độc giả đọc tiếng Việt thấy dễ hiểu, thứ ba vì có từ lạ: alcancía.

Pablo viết rằng trái tim người yêu giống như “paloma de alcancía”. Paloma là chim bồ câu, alcancía là con lợn đựng tiền tiết kiệm. Thế là thế quái nào? Phải tra một lúc tôi mới biết tiếng Tây Ban Nha ở Nam Mỹ gọi cái hòm quyên tiền ở nhà thờ là alcancía; tức là Pablo muốn nói đến hình ảnh con bồ câu trên hòm quyên tiền ấy.

 

 

Anh đội lên đầu em vương miện

kết bằng nhành nguyệt quế phương nam

với lá thơm biển Lota

em là nữ vương bé nhỏ

ngự trị thịt xương anh

mặt đất sinh ra dầu thơm và tán lá

chỉ để làm ra vương miện

ngự trên mái tóc em.

 

Em và anh, người yêu em nhất

đều lớn lên ở những miền quê xanh

anh và em mang bùn đất chảy trong huyết quản

lang thang nơi phố thị

đi mãi vẫn lạc đường

lo rằng chợ vãn chẳng còn gì mua

 

Em yêu của anh

bóng em trong nắng thơm như mận chín

đôi mắt em không muốn ai biết được

gốc rễ em chôn giấu ở phương nam

em có trái tim

của chú bồ câu trong trắng.

 

Da em mượt như sỏi ngâm trong suối

môi em hôn tựa chùm hoa đẫm sương

ở nơi đất cát cỏ cây

anh sẽ sống bên em mãi mãi.

Lớp Méo Miệng
Sắp Khai Giảng!